Theo tổ chức Y tế Thế giới WHO báo cáo có đến hơn 92% dân số đang sống trong không khí bị ô nhiễm và Việt Nam là một trong những quốc gia ở mức báo động cao. Tuy rằng các cơ quan, tổ chức đã cố gắng thực hiện các chính sách bảo vệ môi trường nhưng tình trạng ô nhiễm không khí vẫn tiếp tục tăng cao. Trong đó, bụi mịn và bụi siêu mịn được nhận định là một trong những tác nhân ô nhiễm gây ảnh hưởng lớn đến sức khoẻ con người.
Theo Cục Bảo Vệ Môi Trường Hoa Kỳ, bụi mịn hay bụi mịn PM (Particulate Matter) là các phân tử vô cơ hoặc hữu cơ bay lơ lửng trong không khí, thường có nguồn gốc chủ yếu đến từ khói phương tiện giao thông hay qua việc đốt cháy các nhiên liệu hữu cơ trong công nghiệp.
Kích thước của bụi mịn rất đa dạng, khó có thể nhìn thấy rõ bằng mắt thường và được tính theo đơn vị µm (micromet).
Bụi mịn làm ô nhiễm không khí
Bụi mịn PM1.0 có kích thước dưới 1 μm (chỉ bằng 1 phần 50 chiều rộng của sợi tóc). Loại bụi này có thể vượt qua các hàng rào ngăn bụi của hệ hô hấp, gây bít tắc lỗ trao đổi oxy ở phế nang và tác động tiêu cực đến hệ thần kinh cũng như cấu trúc DNA của con người.
Bụi mịn này có kích thước nhỏ nhất
Bụi mịn PM2.5 có kích thước từ 1.0 - 2.5µm (chỉ bằng 1 phần 20 chiều rộng của sợi tóc), có khả năng thâm nhập vào đường máu thông qua việc hít thở.
Loại bụi mịn này được hình thành từ các chất nitơ, carbon và các hợp chất kim loại khác. Không khí sẽ bị mờ đi giống như sương mù, làm giảm tầm nhìn khi nồng độ bụi trong không khí tăng lên.
Bụi mịn PM2.5 gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng tới phổi của con người
Bụi mịn PM10 có kích thước từ 2.5 - 10µm (chỉ bằng 1 phần 5 chiều rộng của sợi tóc). Loại bụi này có thể được hình thành từ các dị tượng thiên nhiên như cháy rừng, khói núi lửa, lốc xoáy và bão cát. Chúng cũng có thể là chất thải của phấn hoa, các bào tử nấm và nước thải của côn trùng.
Bụi mịn PM10 trong không khí
+ Bụi siêu mịn PM0.01 với kích cỡ hạt bụi chỉ từ 0.01 micromet.
+ Bụi siêu mịn PM0.3 với kích cỡ hạt bụi chỉ từ 0.3 micromet.
+ Bụi siêu mịn PM0.1 với kích cỡ hạt bụi chỉ từ 0.1 micromet. Đây là loại bụi thường xuất hiện trong cuộc sống của chúng ta, đặc biệt là những thành phố đông xe cộ và khói bụi từ nhà máy. Bụi siêu mịn PM0.1 có kích thước 0.1 micromet và mắt thường khó có thể nhìn thấy được. Nếu như các hạt phấn hoa có kích thước từ 10 - 30 micromet đã khó nhìn thấy, thì các hạt bụi siêu mịn PM0.1 hoặc các virus, vi khuẩn có kích thước nhỏ hơn không thể nhìn thấy bằng mắt thường.
Màng lọc của máy lọc không khí có thể lọc được các loại bụi siêu mịn
Bụi mịn PM2.5 sẽ có kích thước từ 1.0 - 2.5 micromet, bụi siêu mịn PM0.01 sẽ có kích thước hạt bụi từ 0.01 micromet. Như vậy các loại bụi mịn có kích thước càng bé thì sẽ càng khó nhìn thấy bằng mắt thường và nếu hít phải sẽ gây ra nhiều tác hại khôn lường.
Sau đây là thứ tự các loại bụi mịn và siêu mịn theo kích thước từ lớn đến nhỏ: PM10 => PM2.5 => PM1.0 => PM0.3 => PM0.1=> PM0.01
Vậy nên để có thể hạn chế hít phải các loại bụi mịn này bạn có thể sắm cho mình những chiếc máy lọc không khí để giúp mang lại bầu không khí xung quanh mình. Các loại máy lọc không khí càng chất lượng là có thể lọc được các loại bụi siêu mịn như PM0.3, PM0.01.
Kích cỡ các loại bụi mịn